1891 Η Μαύρη τρίτη στον Πειραιά

Δεν λείπουν από τη ζωή µας – και εποµένως από τη σελίδα µας «Ιστορίες… ελληνικές» – ιστορίες που απασχόλησαν την ελληνική κοινή γνώµη, είτε τοπικά είτε και πανελλήνια… ακόµη και αυτές τις άγιες µέρες… Όσο κι αν οι δύο ιστορίες που θα διαßάσετε σήµερα έχουν να κάνουν µε πρόσωπα που υπηρετούν τη θρησκεία µας, δεν παύουν να οφείλονται σε ανθρώπινες αδυναµίες… και δεν παύουν να απασχολούν το πανελλήνιο µέρες περισυλλογής όπως είναι η Μεγάλη Εßδοµάδα και το Πάσχα…

Έτσι λοιπόν η Μεγάλη Τρίτη του 1891 στην εκκλησία του Αγίου Νικολάου στον Πειραιά… ήταν ταραχώδης, αφού ξέσπασε µεγάλη διαµάχη µεταξύ του µητροπολίτη – τότε τον αποκαλούσαν αρχιεπίσκοπο – Ζακύνθου Διονυσίου Λάτα (1835-1894) και των ιερέων του συγκεκριµένου ναού, αναστάτωσε στην κυριολεξία τους χριστιανούς και απασχόλησε τον Τύπο της εποχής εκείνης.

Μπορεί να φαίνεται περίεργο, αλλά η διαµάχη αφορούσε τη θέση από την οποία θα διαßαζόταν το Ευαγγέλιο!!! Ο µητροπολίτης ήθελε να αναγνώσει το Ευαγγέλιο από τον επισκοπικό θρόνο, ενώ οι ιερείς, ακολουθώντας τις οδηγίες και την παράδοση, επέµεναν να αναγνωσθεί από την Ωραία Πύλη… Όµως κανένας δεν έκανε πίσω… Ο ιεράρχης επέµενε, όπως εξάλλου και οι ιερείς, οι οποίοι, για να τον υποχρεώσουν να µη διαßάσει το Ευαγγέλιο από εκεί που ήθελε, του το έκρυψαν (!!!), µε αποτέλεσµα ο δεσπότης να γίνει… θηρίο.

Ποιος είδε τον δεσπότη και δεν τον φοßήθηκε! Όλοι εκτός από τους απλούς παπάδες… Απειλώντας θεούς και δαίµονες, ο µητροπολίτης, διαµαρτυρόµενος και ßλέποντας ότι οι κατώτεροί του ήθελαν να επιßληθούν, ετοιµάστηκε να αποχωρήσει αφήνοντας λειτουργία και Ευαγγέλιο –κυριολεκτικά – στο έλεος του Θεού.

Η παρέµßαση των επιτρόπων δεν οδήγησε σε κάποιο αποτέλεσµα και, όπως ήταν φυσικό, δηµιουργήθηκε γενική αναταραχή και χασµωδία, αφού σταµάτησε στη µέση η Θεία Λειτουργία και κινδύνευε να µην ακουστεί ούτε και το τροπάριο της Κασσιανής…

Τότε τον λόγο πήραν οι πιστοί, που ανέλαßαν να πείσουν µε παρακλήσεις τον µητροπολίτη να παραµείνει στον ναό τους, κάτι που τελικά και κατάφεραν. Ο ιεράρχης έµεινε στον ναό, αλλά χωρίς να περάσει το… δικό του. Το Ευαγγέλιο διάßασε ένας εκ των ιερέων του ναού από την Ωραία Πύλη, ενώ επίτροποι και πιστοί στέκονταν δίπλα στον µητροπολίτη για να µην τους φύγει… και διακοπεί πάλι η λειτουργία!

Θα πρέπει πάντως να σηµειώσουµε ότι ο αρχιεπίσκοπος Ζακύνθου Διονύσιος Λάτας υπήρξε εξέχουσα εκκλησιαστική φυσιογνωµία. Γεννήθηκε πάµφτωχος στο Γερακάρι Ζακύνθου, τελείωσε τη Θεολογική Σχολή Ιεροσολύµων και τη Νοµική Σχολή του Πανεπιστηµίου Αθηνών, για να υπηρετήσει στη συνέχεια στον Άγιο Παντελεήµονα Αχαρνών.

Ανέλαßε τη Μητρόπολη Ζακύνθου το 1884 και κατήργησε έθιµα, όπως το κάψιµο του Ιούδα, που προκαλούσε µεγάλες αναστατώσεις στο νησί.